Osman Bey, Osmanlı Devleti'ni ve Osmanoğulları Beyliğini kuran ve adını devletine ve soyuna vermiş bulunan ilk Osmanlı Sultanıdır. Kendisine Kara Osman, Fahruddin ve Mu'înüddin de denmiştir. Osman Gazi, hayatının sonuna kadar emîr yani bey olarak anılmıştır; vefatından sonra Han ve Sultan denmiştir. Çünkü hayatının sonlarına doğru uç beyi olmuştur. Peki Osman Bey kaç yaşında öldü? Ölümüyle ilgili dikkat çeken önemli konu ise Osman Gazi'yi kim öldürdü olmuştur.
Osman Bey, 1258 tarihinde dünyaya gelmiştir. Babası Ertuğrul Gazi ve annesi Halime Hatun'dur. 24 yaşındayken babasının yerine geçti. Osman Gazi, önce Kastamonu'daki Çobanoğullarına, sonra da Kütahya'daki Germiyanoğullarına bağlı idi. Onlar da Selçuklu Sultanına bağlıydılar. İlk evliliği, 1280 civarında, Orhan Bey'in annesi ve Selçuklu vezirlerinden Ömer Abdülaziz Beyin kızı olan Mâl Hâtun iledir. 1289 yılına doğru Şeyh Edebali'nin kızı Rabia Bâlâ Hâtun ile evlenince, nüfuzu ve kudreti arttı. Bu hanımından da Şehzâde Alâ'addin dünyaya geldi.
Osman Gazi'nin Bizans sınır şehirlerini birer birer fethetmesi üzerine telâşa düşen Bizanslılar onu ortadan kaldırmak için bir düğün vesilesiyle bir baskın hazırlarlar. Baskına baskınla cevap veren Osman Bey, 1299 yılında Yarhisâr ve Bilecik'i fethetti ve beylik merkezini Bilecik'e nakletti ve fitneye sebep olan Yarhisâr Tekfurunun kızı Nilüfer'i (Holofura'yı) oğlu Orhan ile evlendirdi. Bu tarih, Osmanlı Devleti'nin kuruluş yılı kabul edildi. 1301 yılında Bursa'ya yakın bir yerde Yenişehir'i kurdu ve saltanat merkezini buraya nakletti. Bu arada bütün bu fetihlerde kendisine yardım edenleri de unutmadı ve kardeşi Gündüz Bey'e Eskişehir'i; oğlu Orhan Bey'e Sultanönü'nü, Hasan Alp'a Yarhisar'ı; Şeyh Edebalı'ya Bilecik'i ve Turgut Alp'e İnegöl'ü verdi. 1308 yılında İlhanlı Hükümdarı Ahmed Gazan tarafından Selçuklu Devletine son verilince Osmanlı Devleti tamamen müstakil hale geldi.
Osman Bey, 1324 yılında beyliği oğlu Orhan Bey'e devretti. 1324 yılı şubat ayında Bursa'nın fethini görmeden 67 yaşında vefat eden Osman Bey, vasiyeti üzerine, geçici olarak gömülü bulunduğu Söğüt'ten alınarak 2,5 yıl sonra 1326 yılında Bursa'daki Gümüş Künbed'e defnedilmiştir.
Osman Gazi öldürülmemiştir. Gut hastalığı sebebi ile vefat ettiği tarihçiler tarafından kanaat getirilmiştir. Biraz daha ayrıntılı bakarsak Osman Gazi son yıllarında yaşının ilerlemesi ve "damla illeti" yani gut hastalığı yüzünden tarihçilerin bildirdiklerine göre, beylik idaresini oğlu Orhan Bey'e bırakmıştı. Ancak Osman Bey'in ne zaman ölüp, Orhan Bey'in ne zaman beylik idaresini tümüyle eline aldığı tartışmalıdır. 1320'den sonraki olayların tarihçilerce anlatımlarında Osman Bey'in ismi geçmemektedir. 15. yüzyıl Osmanlı tarihçilerinden Ruhi Çelebi 1481 tarihine kadar getirdiği Tevarih-i Âli Osman adlı tarih eserinde Osman Bey'in 1320'de öldüğünü bildirmektedir.
II. Mehmet ve II. Bayezid döneminde yaşayıp 1502'ye kadar olanları inceleyen Oruç Bey'in "Tevarih-i Âli Osman" adlı tarih eserinde ise Osman Bey'in ölüm tarihi 1327 olarak verilmektedir. Diğer tarihçiler Osman Bey'in ölümünü bu iki üç tarih arasında vermektedirler. Modern tarihçi Necdet Sakaoğlu "1320'den sonraki olaylarda Osman Bey'in adı geçmezken, oğlu Orhan'ın 1324'te bey olduğunu kanıtlayan belgelerden söz edilir" diyerek Osman Bey'in ölümünün 1324'te olduğunu ileri sürmektedir.
Osman Bey'in ölüm yerinin nerede olduğu da tartışmalıdır. Bazı tarihçiler Bursa'nın onun ölümünden önce Osmanlı Devleti eline geçtiğini kabul ederek, Bursa'da öldüğünü iddia ederler. Ancak Bursa'nın Orhan Gazi tarafından kendi beyliği döneminin başında fethedildiği üzerinde Osmanlı tarihçilerinin çoğu hemfikirdirler. Osman Gazi'nin önce Söğüt'te babası Ertuğrul'un türbesine gömüldüğü ve Bursa'nın fethinden sonra buradan alınıp Bursa kalesinde Osmaniye Meydanı'nda bulunan Gümüşlü Kümbet'e (Aya Elia) gömüldüğü kabul edilmektedir.
Osman Gazi'nin Türbesi şu an Bursa ilimizin Tophane ilçe semtinde bulunmaktadır.
