Tekrir Ne Demek? Söz Sanatlarından Tekrir Nedir, Türk Edebiyatındaki Örnekleri Neler?

Bir duyguyu güçlü bir şekilde belirtebilmek için birçok farklı söz sanatına başvurulabilir. Sözün etkisini güçlendirmek amacıyla bazı kavramların ısrarla tekrarlanması sanatına da tekrir (yineleme) denilmektedir. Tekrarlanan sadece bir kelime olabildiği gibi bir kelime grubu da olabilmektedir. Tekrir sanatıyla ayrıca eserde ahenk de oluşur. Bu sayede okuyucu eserden daha olumlu sonuçlar alır. Tekrir ne demek ve tekrir örneklerine değinelim.

Tekrir Nedir?

Sözün etkisini güçlendirmek için sözcük ya da söz grubunu yineleme şeklinde yapılan söz sanatına tekrir denir. Diğer anlamı yineleme olarak geçer. Anlatımı güçlendirmek için bir sözü sık sık tekrar etmektir. Eserdeki anlamı güçlendirmek ve ahenk oluşturmak için tekrir sanatına başvurulur. Birçok edebi eserlerde tekrire denk gelmek mümkündür.

Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi;

Kaldırımlar, içimde yaşamış bir insandır.

Kaldırımlar, duyulur, ses kesilince sesi;

Kaldırımlar, içimde kıvrılan bir lisandır. (Necip Fazıl)

• Bu eserde Necip Fazıl kaldırımlar kelimesi ile tekrir yapmıştır.

Tekrir Örnekleri

• "Ey varlığı varı var eden var!

Yok yok sana yok demek ne düş var."

• "Kimsesizim kimsem yoktur herkesin var kimsesi

Kimsesiz kaldım medet kıl kimsesizler kimsesi."

• "Kapalı Çarşı içinde kapalı rüya çarşıları

Kapalı Çarşı içinde öfke ve af çarşıları."

• "Bu yağmur…Bu yağmur…Bu kıldan ince

Öpüşten yumuşak yağan bu yağmur

• Bu yağmur…Bu yağmur…Bir gün dinince

Aynalar yüzümüzü tanımaz olur."

• "Hepsi gider, bu kubbede kalacak

Âşık sesi, şair sesi, er sesi

Bizi bundan sonra sarıp alacak

Tanrı sesi, sanat sesi, yâr sesi"

• Gece midir insanı hüzünlendiren,

Yoksa insan mıdır hüzünlenmek için,

Geceyi bekleyen?

Yoksa ben miyim seni düşünmek için,

Geceyi bekleyen?

Gece midir seni bana düşündüren?

• Hepsi gider, bu kubbede kalacak

Âşık sesi, şair sesi, er sesi

Bizi bundan sonra sarıp alacak

Tanrı sesi, sanat sesi, yâr sesi

• Bahçemde açılmaz seni görmezse çiçekler;

Sahil seni, rüzgâr seni, akşam seni bekler.

Gelmezsen eğer mevsimi nerden bilecekler

Sahil seni, rüzgâr seni, akşam seni bekler. (Faruk Nafiz Çamlıbel)

• Güzel ne güzel olmuşsun görülmeyi görülmeyi

Güzel niçin nazlanırsın güzel güzel yürümeye

Yukarıda yer alan örneklerin hepsinde tekrir sanatı görülmektedir. Yineleme yapılarak anlatıma takviye yapıldığı ve eserde ahenk oluşturulduğu görülmektedir.