657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre istihdam edilecek sözleşmeli personel 06/06/1978 tarihli ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren "Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar"a göre istihdam edilmekte olup, Esasların 12 nci maddesinde "Sözleşmeli olarak çalıştırılacakların, ilgili kurumun saptayacağı özel koşulların yanı sıra, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) fıkrasının 4, 5, 6 ve 7 nci bentlerinde belirtilen koşulları da taşımaları gereklidir." hükmü, mezkur Esaslar'ın EK1 inci maddesinde ise "Doğum, evlat edinme, memur veya diğer personel kanunlarına tâbi olan eşinin yurt dışında sürekli göreve atanması veya en az altı ay süreyle yurt dışında geçici olarak görevlendirilmesi ve askerlik sebebiyle hizmet sözleşmesi feshedilen sözleşmeli personelin pozisyonu saklı tutulur ve istekleri halinde bu personel ayrıldığı kurumunda yeniden hizmete alınır.
Ancak yeniden hizmete alınacak sözleşmeli personelin;
a) Sözleşmesinin feshi sebebiyle iş sonu tazminatı almamış bulunması,
b) Doğum ya da üç yaşını doldurmamış bir çocuğun eşle birlikte veya münferit olarak evlat edinilmesi veyahut sözleşmeli personel olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi nedenleriyle hizmet sözleşmesini feshedenlerin, doğum izninin veya evlat edinme nedeniyle kullanılan iznin bitiminden itibaren en geç iki yıl; memur veya diğer personel kanunlarına tâbi olan eşinin yurt dışında sürekli göreve atanması veya en az altı ay süreyle yurt dışında geçici olarak görevlendirilmesi nedeniyle hizmet sözleşmesini feshedenlerin eşinin görev süresi bitiminden, askerlik sebebiyle hizmet sözleşmesi feshedilenlerin terhis tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde yeniden istihdam edilmek üzere ayrıldığı kurumuna yazılı talepte bulunması, gerekmektedir.
Kurumlar, yazılı talebi takip eden en geç otuz gün içinde ilgilileri istihdam ederler. Bu madde çerçevesinde yeniden istihdam edilecek personel ile yapılacak sözleşme eski sözleşmenin devamı niteliğindedir" hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (6) numaralı alt bendinde; "Askerlik Durumu İtibariyle;
a)Askerlikle ilgisi bulunmamak,
b)Askerlik çağına gelmemiş bulunmak,
c)Askerlik çağına gelmiş ise muvazzaf askerlik hizmetini yapmış yahut erteletmiş veya yedek sınıfına geçirilmiş olmak," hükmüne yer verilmiştir.
Ancak Danıştay'ın yerleşik kararlarıyla; son zamanlarda askerlikleri esnasında merkezi yerleştirme işlemlerine başvuran ve yerleştirilmesi yapılan, yerleştirildikleri kurumlarca mezkur Kanunun 62, 63 ve 48 inci madde hükümleri gerekçe gösterilerek ataması yapılmayan adaylar tarafından açılan davalarda, ilan edilen kadrolara yerleştirilmelerinin yapılıp yapılmayacağının veya hangi tarihte yapılacağının belli olmaması, askerlik hizmetinin ifasına ilişkin planlamanın şahsın iradesinden ziyade idare tarafından tek taraflı olarak yapılması, askerlik hizmetinin ertelenemeyecek nitelikte ve yapılması zorunlu olan vatan hizmeti olması, askerliğini yapmayan kişilerin kamu görevine atanmasına engel hal bulunmaması, bu kişilerin kamu hizmetine başlar başlamaz askere gitmelerine de engel bir halin bulunmaması, silah altında bulunan kişilerin kamu görevine atanmalarının engellenmesinin adalet ve hakkaniyetle bağdaşmadığı hususları dikkate alınarak, silah altında olup da kamu görevine yerleştirmesi veya ataması yapılanlarla ilgili olarak ortaya çıkan boşluğun, askerlik hizmetini ifa edenler lehine sonuçlar doğuracak şekilde yorumlandığından bahisle adaylar lehine karar vermeleri istikrar kazanmıştır.
SONUÇ
Yukarıdaki hükümler ve açıklamalar çerçevesinde, sözleşmeli personel alım sınavı sonucunda başarılı olan ve askerlik hizmetini ifa etmesi nedeniyle atanması için gerekli belgeleri teslim edemeyen veya ataması için gerekli belgeleri teslim etmiş olmakla birlikte askerlik hizmetini ifa etmesi nedeniyle görevine başlayamayan adayların, askerliğinin bitimini müteakip en geç otuz gün içerisinde atanmak üzere başvurmaları halinde atamasının yapılarak göreve başlatılabileceği değerlendirilmektedir.
