15/03/1999 tarihli ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilerek 18/04/1999 tarihli ve 23670 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik" in 2'nci maddesinin birinci fıkrasında, bu Yönetmeliğin 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin eki (I) ve (III) sayılı cetvellerde yer alan kadrolarda, il özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmelere ait memur kadrolarında, düzenleyici ve denetleyici kurumlara ait memur kadrolarında, özelleştirme kapsam ve programında bulunan kuruluşlar da dâhil olmak üzere kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarına ait memur kadroları ile sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilen personelin, müdür ve daha alt görevlere görevde yükselme mahiyetindeki asaleten atamaları ile en az ortaöğretim düzeyinde mesleki veya teknik eğitim sonucu ihraz edilen unvanlara ilişkin unvan değişikliği mahiyetindeki asaleten atamaları hakkında uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Mezkûr Genel Yönetmeliğin "Görevde yükselme yönetmelikleri" başlıklı 15'inci maddesinde, "… kurumlar, bu Yönetmeliğin kapsamına giren görevlere atanacaklarda aranacak şartları ve yapılacak sınavlara ilişkin usul ve esaslar ile diğer hususları .........................uygun görüşünü alarak bu Yönetmeliğe aykırı olmamak üzere çıkaracakları yönetmelikle düzenler. Bu Yönetmeliğin uygulanması sırasında doğacak tereddütleri gidermeye ...................... yetkilidir." hükmü yer almaktadır.
Bahsi geçen Genel Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlanan, Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğinin "Zabıta ve itfaiye personeli" başlıklı 21'inci maddesinde, "(1) Zabıta ve itfaiye personelinin görevde yükselme işlemleri, ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütülür." hükmü yer almakta olup, söz konusu hükümde anılan personele ilişkin atanma işlemlerinin Genel Yönetmelik çerçevesinde yapılmadığı ifade edilmektedir.
Diğer taraftan, 22/02/2007 tarihli ve 26442 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik"in geçici 3'üncü maddesinde, "Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte, mahalli idarelerde unvanlar ve
personel grupları itibarıyla mevcut bulunan memur kadro sayısının; Yönetmeliğin ekinde yer alan norm kadro standartları cetvellerinde unvanlar ve personel grupları itibarıyla kendi alt grupları için belirlenmiş memur norm kadro sayısından fazla olan kısmı ile mevcut dolu sürekli işçi kadro sayısının alt gruplar itibarıyla kendileri için belirlenmiş toplam sürekli işçi norm kadro sayısından fazla olan kısmı dondurulmuştur. Sayı itibarıyla dondurulan bu kadrolardan boş olanlar bu Yönetmeliğe uygun olarak meclis kararı ile iptal edilir." hükmü yer almakta olup, söz konusu hükümden mezkûr Yönetmeliğin yayımlandığı tarihte mahalli idarelerde kullanılmakla beraber, Yönetmelikte yer verilmeyen kadrolardan dolu olanların boşalıncaya dek dondurulduğu anlaşılmaktadır.
Bununla birlikte, 21/10/2006 tarihli ve 26326 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Belediye İtfaiye Yönetmeliği"nin 8'inci maddesinde, " Belediye itfaiye teşkilatı personel kadro ve unvanları, Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına İlişkin Esaslara göre; daire başkanı, itfaiye müdürü, itfaiye şube müdürü, itfaiye amiri, itfaiye çavuşu ve itfaiye eri kadroları ile diğer kadrolardan oluşur." hükmü mevcuttur. Bahsedilen Yönetmeliğin yangın personelinin belirtildiği 9'uncu maddesinde, " Belediye itfaiye teşkilatında çalışan itfaiye eri, itfaiye çavuşu, itfaiye amiri, itfaiye şube müdürü, itfaiye müdürü ve itfaiye daire başkanı yangın personelidir. Bu personel, bizzat yangın yerinde bulunmak ve yangına müdahale etmekle sorumlu ve görevlidir." hükmü ve söz konusu yönetmelik hükümleri ile getirilen standartların uygulanması hususundaki geçici madde de "Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde bütün itfaiye kuruluşları, teşkilat yapılarını… bu Yönetmeliğe göre düzenlerler." hükmü yer almaktadır.
Söz konusu hükümlerden, ilgi yazıya konu olan itfaiye müdür yardımcısı unvanlı kadronun belediye itfaiye teşkilatında yer verilen bir kadro unvanı olmadığı anlaşılmakta olup, belirtilen kadro unvanı, Genel Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlanan, Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelikte de düzenlenmemiştir. Buna göre, ilgili şahsın halen bulunduğu görevin Genel Yönetmeliğin kapsamı dışında kalan bir görev olması ve kapsam içinde yer alan bir göreve atanması söz konusu olduğunda, bu görevine binaen anılan Yönetmelikte mevcut bulunan uzman veya aynı düzeydeki görevler ile daha alt düzeyde bulunan görevlere sınavsız genel hükümlere atanabileceği görülmektedir.
Öte yandan, Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğinin "Görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadrolar" başlıklı 5'inci maddesinde görevde yükselmeye tabi kadro unvanları arasında şube müdürü unvanlı kadroya yer verilerek, "Görevde yükselme sınavına tabi olarak atanacaklarda aranacak özel şartlar" başlıklı 7'nci maddesinde; (1) 5 inci maddenin birinci fıkrasında sayılan unvanlara görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aşağıdaki özel şartlar aranır.
a) Müdür ve şube müdürü kadrosuna atanabilmek için;
1) 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen atanma şartlarını taşımak,
2) Fakülte veya en az dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,
3) Ekli (1) sayılı listede sayılan ve teknik öğrenim gerektiren müdürlüklere atanabilmek için; yükseköğretim kurumlarının, kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllık bölümlerinden veya bu bölümlere denkliği kabul edilen yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının ilgili
bölümlerinden mezun olmak,
4) Ekli (2) sayılı listede sayılan müdürlükler için son müracaat tarihi itibariyle iki yılı uzman, sivil savunma uzmanı, şef, ayniyat saymanı, kontrol memuru, eğitmen veya muhasebeci kadrosunda çalışmış olmak,…" hükmü düzenlenmiştir.
SONUÇ
Bu itibarla, itfaiye müdür yardımcısının, Genel Yönetmeliğin kapsamı içerisinde bulunan ve Belediyelerin tabi olduğu Yönetmelikte yer alan uzman veya aynı düzeydeki görevler ile daha alt düzeyde bulunan görevlere sınavsız genel hükümlere göre atanabileceği, bilahare mevzuatla aranan şartlara riayet edilmesi ve görevde yükselme sınavında başarılı olunması kaydıyla şube müdürü unvanlı kadroya atanmasının mümkün bulunduğu değerlendirilmektedir.
