657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasının yedinci fıkrasında, "Özelleştirme uygulamaları sebebiyle iş akitleri kamu veya özel sektör işverenince feshedilen ve 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun kapsamında diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakil hakkı bulunmayan personel de bu fıkra kapsamında yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanıncaya kadar istihdam edilebilir. Bu kapsamda istihdam edileceklerin sayısı, öğrenim durumlarına göre çalışma şartları ve bunlara ödenecek ücretler ile diğer hususlar Cumhurbaşkanınca belirlenir." hükümleri, Geçici 43 üncü maddesinin altıncı fıkrasında, "4 üncü maddenin mülga (C) fıkrasının ikinci paragrafı kapsamında yer alanlardan sözleşmeli personel pozisyonlarına atananların istihdam süreleri hiçbir şekilde sosyal güvenlik kurumlarından yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazandıkları tarihi geçemez." hükümleri, yer almaktadır.
Bununla birlikte, 19/1/2023 tarihli ve 7433 sayılı Kanun, 26/1/2023 tarihli ve 32085 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Mezkûr Kanunun 3 üncü maddesiyle 657 sayılı Kanuna, kamu kurum ve kuruluşlarının merkez ve taşra teşkilatı ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarında çalışan sözleşmeli personelin memur kadrolarına atanmalarını düzenleyen geçici 48 inci madde eklenmiştir. Ayrıca 14/2/2023 tarihli ve 122 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 3 üncü maddesiyle 657 sayılı Kanunun geçici 48 inci maddesinde yer alan başvuru ve atanma süreleri uzatılmıştır.
657 sayılı Kanunun geçici 48 inci maddesinin son fıkrasında, anılan maddenin uygulamasında ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye Cumhurbaşkanlığı yetkilendirilmiştir. Bu kapsamda uygulama birliğinin sağlanması ve oluşabilecek tereddütlerin giderilmesi amacıyla hazırlanan 28.02.2023 tarihli ve 140151 sayılı Genel Yazımızın "Atama" başlıklı bölümünde; "657 sayılı Kanunun geçici 48 inci maddesi kapsamında yer alanların 31/3/2023 tarihi mesai bitimine kadar kurumlarına yazılı olarak başvuruda bulunmaları gerekmektedir. Başvuranlardan ilgili mevzuatı gereği memur kadrolarına atanmaya hak kazananlar 28/4/2023 tarihi mesai bitimine kadar kurumlarınca atanırlar. Ancak 28/11/2022 tarihi veya 26/1/2023 tarihinde askerlik, doğum, evlat edinme, görevlendirme, ücretsiz izin gibi nedenlerle görevlerinde bulunmayanlardan ilgili mevzuatına göre yeniden hizmete alınma şartlarını kaybetmemiş olanlar, yeniden hizmete alındıkları tarihten itibaren en geç otuz gün içerisinde başvuruda bulunmaları kaydıyla yeniden hizmete alındıkları tarihten itibaren en geç altmış gün içerisinde ilgili kadrolara atanırlar. 657 sayılı Kanunun geçici 48 inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan "görevlendirme" ibaresi, ilgili mevzuatına göre yapılan kurumlar arası geçici görevlendirmeleri kapsamaktadır. İlgili mevzuatına göre 28/11/2022 veya 26/1/2023 tarihinde kurumlar arası geçici görevlendirme kapsamında görevli bulunanların başvuru ve atanma işlemleri yeniden hizmete alındıkları tarihten itibaren sırasıyla otuz ve altmış günlük süre içerisinde gerçekleştirilecektir. Bununla birlikte, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 25 inci maddesine göre kamu kurum veya kuruluşlarının emrine geçici görevlendirilenler ile buna benzer şekilde diğer mevzuata göre mali ve sosyal hak ve yardımlarını kurumlarından almak üzere kurumlar arası geçici görevlendirilenlerin işlemleri, talepte bulunmaları halinde görevlendirilmeleri sona erdirilmeksizin geçici 48 inci maddede yer alan başvuru ve atanma süreleri içinde de gerçekleştirilebilecektir. 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasının yedinci paragrafı kapsamında istihdam edilenler ile aynı Kanunun geçici 43 üncü maddesi kapsamında anılan Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamındaki sözleşmeli personel pozisyonlarına geçirilenlerden; 28/11/2022 tarihinde çalışmakta olup 26/1/2023 tarihi itibarıyla sözleşmesi devam eden ve anılan Kanunun geçici 48 inci maddesinde belirtilen süreler içerisinde başvuruda bulunanlar, 26/1/2023 tarihinden önce yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmış olmamaları kaydıyla memur kadrolarına atanacaklardır." ifadelerine yer verilmiştir.
Öte yandan, 3/3/2023 tarihli ve 32121 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak, yayımı tarihinde yürürlüğe giren 7438 sayılı Kanunun 1 inci maddesi; "Bu maddenin yürürlük tarihinden sonra aylık bağlanması için talepte bulunanlardan ... yaşlılık veya emekli aylığı bağlanacak olanlar, söz konusu hükümlerde yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanırlar. Bu fıkra esas alınarak geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmaz ve geriye dönük hak talep edilemez." hükmünü amirdir
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar muvacehesinde;
1) 657 sayılı Kanunun geçici 48 inci maddesi kapsamında memur kadrolarına atanmayı ilgili mevzuatta yer alan usul ve esaslara uygun olarak talep eden personelin, 26/1/2023 tarihi itibarıyla yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmış olup olmadığının tespiti yapılırken mezkûr tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerinin esas alınması gerektiği, bir başka ifade ile söz konusu tespit yapılırken 3/3/2023 tarihinde yürürlüğe giren 7438 sayılı Kanun hükümlerinin dikkate alınmaması gerektiği,
2) 657 sayılı Kanunun geçici 48 inci maddesi kapsamında memur kadrolarına atanmayı talep etmeyen personelin; - 26/1/2023 (dahil) ila 3/3/2023 (hariç) tarihleri arasında yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmış olup olmadığının tespiti yapılırken, 3/3/2023 tarihinden önce yürürlükte olan mevzuat hükümlerinin esas alınması gerektiği, bir başka ifade ile söz konusu tespit yapılırken 3/3/2023 tarihinde yürürlüğe giren 7438 sayılı Kanun hükümlerinin dikkate alınmaması gerektiği, 3/3/2023 tarihi ve sonrasında yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmış olup olmadığının tespiti yapılırken, 7438 sayılı Kanun hükümlerinin dikkate alınarak işlem tesis edilmesi gerektiği,
değerlendirilmektedir.
