Bilimin her geçen gün daha da fazla yol kat etmesi her şey gibi sağlık alanında da pek çok kolaylıkla tanışmamıza neden oldu. Korunmasız cinsel ilişkilerin ardından kadınların oral yolla aldıkları doğum kontrol hapları, hem gebeliğin oluşmasını önlüyor hem de döllenmiş kadın yumurtasının tutunmasını engelliyor.
ERTESİ GÜN HAPI NE İŞE YARAR?
Halk arasındaki adıyla ertesi gün hapı olarak bilinen acil kontrasepsiyon hapı, yüksek oranda progesteron hormonu bulundurması sebebiyle istenmeyen gebeliği engellemeye yarayan bir acil doğum kontrol seçeneğidir. Eczanelerden reçeteye gerek duyulmadan alınabilen ertesi gün hapının doğum kontrol haplarıyla karıştırılmaması gerekir çünkü ertesi gün hapı tek seferliktir ve bir doğum kontrol yöntemi değildir.
ERTESİ GÜN HAPI NE ZAMAN KULLANILIR?
Doğum kontrol hapının alınmadığı, prezervatifin kullanılmadığı ya da prezervatifin yırtıldığı veya doğum kontrol yöntemlerinin başarısız olduğu durumlarda ilişkiden sonra alınır. Progesteron içeren ertesi gün hapları gibi prof-Progesteron ve östrojen içeren ertesi gün hapları da vardır. Sadece progesteron içeren ertesi gün hapları sperm ile yumurtanın döllenmesini engellerken progesteron ve östrojen içeren ertesi gün hapları döllenmiş yumurtanın rahim içine yerleşmesini de engeller. Ertesi gün hapı gebelik oluştuktan sonra etki göstermez yani rahme yerleşen embriyoyu ortadan kaldıramaz.
ERTESİ GÜN HAPI NE ZAMAN ALINMALI?
Ertesi gün hapının amacı korunmasız cinsel ilişkide gebeliğin engellenmesi olduğu için ilişkinin ardından ne kadar erken alınırsa gebeliği önleme etkisi o kadar yüksek olur. Korunmasız cinsel ilişkinin ardından 72 saat içinde alınması gereken ertesi gün hapının etkisi alındığı zamana göre farklılık gösterir.
Cinsel ilişkiden sonra ilk 24 saat içinde alınması önemlidir. İlişkiden sonraki ilk 12 saatte alınan ertesi gün hapının %98'e kadar gebeliği engellediği bilinmektedir. 48 saat içinde alınan ertesi gün hapınn etkisi %75'e geriler. 48 saatten sonra üçüncü gün içinde alınan ertesi gün hapının etkisi ise %58'e kadar gerilemiş olur. Ne kadar erken alınırsa gebeliği önleme etkisi o kadar yüksek olur.
ERTESİ GÜN HAPI EN GEÇ NE ZAMAN ALINMALI?
Ertesi gün hapının etkisi korunmasız ve gebelik riski bulunan ilişkinin ardından ilk 72 saat için geçerlidir. En geç 72 saat içinde alınması gerekir. İlişkinin üzerinden geçen 3 günün ardından alınacak ertesi gün hapının pek etkisi olmadığı düşünülür.
ERTESİ GÜN HAPI İLİŞKİDEN 4 GÜN SONRA KULLANILIR MI?
Bazı ertesi gün haplarının 5 güne kadar etki ettiği söylense de uzmanlar bu görüşe çok sıcak bakmaz. İlişkinin ardından 3. Günde alınan ertesi gün hapının etkisi bile %50'lere düşmüşken 4. Günde alınan ertesi gün hapının gebeliği engelleme olasılığı iyice düşük olacaktır.
ERTESİ GÜN HAPI NE KADAR SIKLIKLA KULLANILIR?
Ertesi gün hapı asla bir doğum kontrol yöntemi sayılmaz ve rutin kullanım için uygun değildir. Çok yüksek hormon içermesi bakımından ertesi gün hapının sık sık kullanılması tavsiye edilmez çünkü kadınlarda ciddi yan etkilerin görülmesine neden olabilir.
Sadece gebelik ihtimali bulunan cinsel ilişkilerin ardından kullanılması tavsiye edilen ertesi gün hapı ayda sadece bir kez kullanılabilir. Sadece gebeliğin oluşmasını önlemeye yardımcı olan ertesi gün hapları cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlamaz