Sağlık Bakanlığı Toplum Bilimleri Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedbirlerine, Kurban Bayramı süresince istenilen düzeyde uyum gösterilmediğini, bunun 10-15 gün sonraki tabloya, artış olarak yansıyabileceğini belirtti.
İlhan, Çin'in Hubey eyaletine bağlı Vuhan kentinde Aralık 2019'da ortaya çıkan ve kısa sürede dünyaya yayılan Kovid-19'un, hala etkili olduğunu ve insan hayatını tehdit ettiğini vurguladı.
Son rakamlara göre, dünya genelinde Kovid-19 vaka sayısının 18 milyon 140 bini aştığını, can kaybının 690 bin 903, iyileşenlerin sayısının ise 11 milyon 411 bin 596 olduğunu bildiren İlhan, Avrupa'nın birçok ülkesinde, koronavirüs vakalarının yeniden artması üzerine yetkililerin halkı tedbirlere uymaya çağırdığını söyledi.
İspanya ve Belçika'da yetkililerin koronavirüs salgınında "ikinci dalganın" başlamış olabileceğini açıklayarak bazı tedbir kararlarını tekrar uygulamaya koyduğunu aktaran İlhan, "İngiltere de İspanya'dan ülkeye gireceklere 14 günlük karantina uygulamasını geri getirdi. Fransa, halka Katalonya bölgesine seyahat etmeme tavsiyesinde bulunurken, Norveç de İspanya'dan dönenlere 10 günlük karantina uygulamasına geri dönüleceğini duyurdu. Aynı şekilde Belçika'da da ciddi önlemler alındı." diye konuştu.
Türkiye'nin yakın komşusu Yunanistan'ın, turizmin başlamasıyla vakaların arttığını bildirdiğini dile getiren İlhan, "Avusturalya'da Victoria eyaletinde de acil durum ilan edildi ve yeni tedbirlerin hayata geçirileceği açıklandı. Melbourne'de sokağa çıkma yasağı uygulaması duyuruldu ve yasağın akşam 8 sabah 5 arasında uygulanacağı bildirildi." dedi.
Prof. Dr. İlhan, Türkiye'deki vaka sayılarına ilişkin değerlendirme yaparak, 22 Temmuz'da 902 olan yeni vaka sayısının, ayın 24'ünde 937, 26'sında 927, 28'inde 963, 30'unda 967, 31'inde 982, 1 Ağustos'ta 996 ve 2 Ağustos'ta 987 olarak gerçekleştiğini hatırlattı.
Daha önce 1500'lü rakamlardan binin altına inebilmek için geçen sürenin 33 gün olduğunu anımsatan İlhan, "Yaklaşık 33 günde binli rakamların altına indirilebilen yeni vaka sayısı, son günlerde tekrar artış gösteriyor ve 900-1000 aralığında seyrediyor. Özellikle dört gündür, vakalar yukarı doğru seyrediyor. Her 20 Kovid-19 hastasından biri ağır hasta. Tekrar 1500'leri görmemek, tedbirlere uyuma bağlı. Tedbiri asla bırakmamalıyız." uyarısında bulundu.
Türkiye'de ikinci dalga tehdidine ilişkin, "Öngörülen ikinci dalga dönemine, tedbirlere uyumla bugünden daha iyi durumda geçilmesi, önem taşımaktadır. Kurallara uyulmazsa pozitif vaka sayıları sonbaharda daha da artacaktır. Gevşeme kabul edilemez." dedi.
Başarıyı, tedbirlere bireysel uyumla sağlanabilecek korunma, tanı ve tedavinin getireceğini belirten İlhan, bugün gelinen noktada sağlık çalışanlarının fedakarca çalışmalarının etkisinin çok yüksek olduğuna işaret etti.
Türkiye'de ilk vakanın görüldüğü mart ayından bu yana sağlık çalışanlarının adeta soluksuz görev yaptığını dile getiren İlhan, "Tedbirlere uyumsuzluk, kendimizin ve halkın sağlığını tehdit ettiği gibi aynı zamanda bizim için canlarını tehlikeye atan sağlık çalışanlarının da motivasyonunu kaybettirebilir. Geleceğimiz için tedbirlere uyalım, olası ikinci dalgaya güçlü girelim." diye konuştu.
Sonbaharın, mevsimsel grip ve zatürre açısından da riski artırabileceğine dikkati çeken İlhan, Kovid-19 riskinin halen etkin olarak sürdüğünün unutulmamasının önemini vurguladı. İlhan, "Bulaş riskini azaltmak için uzun seyahatler, bayram, asker, taziye ziyaretlerinden kaçınılmalı, düğün, nişan gibi toplu merasimler yapılmamalı, kalabalık ortamlarda bulunulmamalı, tüm bu koşullarda fiziksel mesafe-maske-hijyen kuralına tam uyulmalı." hatırlatmasında bulundu.
Kurban Bayramı'nda vatandaşların kurallara uyumunun istenen düzeyde olmadığını belirten İlhan, şunları kaydetti:
"Sayın Bakanımız Fahrettin Koca tarafından kurban kesim alanlarında, bayram ziyaretlerinde, cemaatle kılınan namazlarda bazı tedbir kararları açıklanmıştı. Bugün bayramın son günü ve uyuma baktığımızda maalesef istenilen düzeyde olmadığını düşünüyorum.
Cemaatle kılanan namazlarda vatandaşlar uyum içindeyken, zaman zaman kurban kesim yerlerinde pazarlıklarda ya da hayvan seçimi sırasında istemediğimiz görüntülerle karşılaşabildik. En büyük sıkıntı ise maalesef, meydanlar ve özellikle plajlarda ve buraya gitmek için kullanılan toplu taşım araçlarında oldu. Plajlarda şezlonglar arası 1,5-2 metre kuralının ihlal edildiğini, birçok kişinin maske takmadığını ve çok yakın oturduğunu gördük. Vapur, tramvay gibi toplu taşım araçlarında kuralları ihlal eden çok sayıda vatandaşımızın olduğunu gördük. Keza yine kalabalık bayram ziyaretleri görüntüleri ile karşılaşıldı. Bunlar, önümüzdeki günlerde yeni vaka olarak karşımıza çıkacaktır. Bugünlerdeki ihlallere ilişkin vaka artışları yaklaşık 10-15 gün sonra tabloya yansıyacaktır."
Kurban Bayramı sonrası vaka sayılarının, okulların açılma tarihi ve uygulama şekli üzerinde etkili olacağının altını çizen İlhan, "Normal seyrinde okullar 31 Ağustos'ta açılacak ancak bayram sonrası vaka tablosu bu eğitimin uzaktan, hibrit veya karma eğitim tarzında mı olacağını belirleyecektir. Tedbirlere uyum, çocuklarımızın geleceği için çok büyük önem taşıyor." dedi.
