İzmit şehir merkezinde II. Selim döneminde vezirlik yapan Pertev Mehmet Paşa'nın isteği üzerine vefatından sonra Kethüdası Sinan Ağa tarafından Mimar Sinan'a yaptırılan Pertev Mehmet Paşa Camii, 2017 yılının mayıs ayında restorasyona alındı. 3 yılı geçen restorasyon çalışmaları sırasında sonradan ilave edilen sıva ve betonlar kaldırılarak caminin orijinal haline dönmesi sağlandı. Ayrıca, bu işlem sırasında daha önce varlığı bilinmeyen birçok yazı ve eser de keşfedilerek Anıtlar Kurulu'na rapor edildi. Restorasyon kapsamında, taşıyıcı niteliğini kaybeden minare, çekirdeğine kadar söküldü ve kurşun kenet sistemiyle tekrardan örüldü. Şadırvanda yapılmış olan bütün beton imalatları söküldü. Aslına uygun olmayan ferforje demirler söküldü, yerine dönemine uygun mermer korkuluk yapıldı. Caminin çatısı, aslına uygun olarak kurşun çatı yapıldı. Yapı üzerindeki beton imalatlar sökülerek orijinal taşlar ile onarımları yapıldı. Niteliğini kaybetmiş olan derzler açıldı ve yeni derzler yapıldı. Beton parçalar söküldü ve erimiş olan tuğlalar aslına uygun el yapımı tuğla ve horasan harcı ile tekrar örüldü. Caminin kapılarında sonradan meydana gelmiş tüm ekler söküldü ve orijinal malzemeleri ile onarımları yapıldı.
'MİMAR SİNAN'IN ESERİ OLDUĞU ORTAYA ÇIKTI'
Caminin Ramazan ayında ibate açılmasının planlandığını belirten Yeni Cuma Camii Derneği Başkanı Yunus Ekşi, "Burası Mimar Sinan'ın camisi. Çalışmaların şu anda yüzde 80'i bitmiş durumda. İç kısmı tamamen bitti. Sadece aşağıdaki yazı işleri kaldı. Ondan sonra iskele sökülecek ve zemin döşemesi yapılacak. Dışarıdan yüzde 100'ü bitti. Bahçe tanzimi var. Onun da deniz tarafı tamamlandı. Kara tarafı da bitmek üzere. Biz cemaat olarak Ramazan ayı başında girelim diyoruz, müteahhit de Ramazan Bayramı'nda diyor. İnşallah Ramazan Bayramı'nda bayram namazını camimizde kılacağız." dedi.
Mimar Sinan'ın eserinin ortaya çıktığını ifade eden Yunus Ekşi, "Bu caminin dış kısmındaki taşların tamamı ya yenilendi ya da elden geçti. Çatı çamuruyla, toprağıyla beraber komple değişti. Minare komple yeniden yapıldı. İçerisi sıvaydı. Mimar Sinan'ın hiçbir eserinde sıva yoktur. O sıvalar söküldü. Taşlar meydana çıktı. O taşlar meydana çıkınca, eserin Mimar Sinan'ın eseri olduğu meydana çıktı" diye konuştu.
