Birçok esnafın dükkanının kapısına kilit vurmasına neden olan yüksek elektrik faturalarıyla ilgili hükümet yeni bir adım atmaya hazırlanıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kabine Toplantısı'ndan sonra 'kademeli tarife' getirileceğini açıkladı. Dün de Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez yeni düzenlemeyle esnafın elektrik faturalarında yüzde 25'lik bir indirimin söz konusu olabileceğini belirtti.
Peki kademeli tarife nasıl olacak?
Malum, son artışlarla birlikte küçük ticarethanelerde elektrik birim maliyeti vergiler dahil 2.74 TL. Sanayide bu rakam 2.28 TL. Meskenlerde ise ilk kademe 1.37, ikinci kademe 2.06 TL.
'Yüzde 25 indirim' demek, düşük tarifede elektrik birim maliyetinin 2.06 TL'ye düşmesi anlamına gelir. Yani esnafın elektrik birim maliyetinin konutların ikinci kademesine çekilmesi söz konusu olabilir.
***
Bu nasıl bir rahatlama sağlar?
Tabii, burada belirlenecek kademe limiti önemli...
Her esnafın aylık bazda kullandığı tüketim farklı...
Bir dağıtım şirketinden farklı esnaf gruplarının ortalama tüketim rakamlarını istedim. Örneğin, bir fırıncı aylık ortalama 1.436 kwh elektrik tüketiyor. Bu miktar kıraathanelerde 579 kwh. Kuaförde 415, kuyumcuda 701, manavda 440, market-bakkalda 1.199, otelde 6.235, pastanede 1.985, restoran-lokantada 1.759 kwh civarında... (Tabii, bu rakamlar sadece o bölgeden örnekler. Dükkan büyüklüğü, aydınlatma ve cihaz çeşitliliği bu miktarları artırabilir de azaltabilir de...) Gördüğünüz gibi listedeki meslek kollarının esnafının tüketim oranları da farklı... Ortalamaya bakıldığında, aylık tüketim 1.400 kwh gibi bir rakama tekabül ediyor.
Hükümet tarife düzenlemesinin kapsama alanını yüzde 65 olarak düşünüyorsa, düşük tarifede limitin 800 ila 1000 kwh arasında olması beklenebilir. Dolayısıyla günlük limitin de 25 ila 30 kwh olarak belirlenmesi gerekir. Bu da birçok esnafın düşük tarifeden faturalandırılması demektir.
***
Daha da somutlaştırmak için birkaç farklı iş kolundaki esnaf tanıdıktan fatura örneklerini istedim. Misal, bir manavın ortalama günlük tüketimi 12.21 kwh. Ocak ayına ilişkin faturası 1.046 TL gelmiş. Kuyumcu ortalama günlük tüketimi 22.4 kwh. Gelen faturası 1.785 TL. Ortalama 13.4 kwh elektrik tüketen bir kuaföre 1.030 TL fatura gelmiş...
1 Mart'tan itibaren yeni düzenleme devreye girdiğinde, aşağı yukarı bu örneklerdeki faturalar 250 ila 500 TL arasında düşebilir.
Elbette, işin teknik kısmını Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, dağıtım şirketleri ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu çalışıyor.
Ancak burada yapılacak düzenlemenin yeniden herhangi bir mağduriyete neden olmadan gerçekleştirilmesi şart... O yüzden ince elenip sık dokunması ve yeniden değiştirmeye mahal vermeden yapılması gerekiyor.
