Otomobil dünyasının yeni heyecan kaynağı otonom yani sürücünün müdahale etmesine gereksinim duymayan, kendi kendine giden otomobiller. Hoş, otomobilin ismi de "kendi kendine hareket eden" anlamına geliyor ama bu kez gerçekten kararları kendi veren bir otomobil neslinden bahsediyoruz. Sadece otomobil firmaları değil Google gibi internet dünyasının dev markası da otonom otomobil geliştiriyor. İlk anda saçma gelebilir ama otonom otomobilin can damarı elektronik sistemler ve yazılımlar. Elbette henüz deneme aşamasındaki otonom otomobiller emekleyen bebek gibi düşünülebilir. Henüz bu otomobillerde bilimkurgu filmlerdeki gibi gerçek anlamda bir yapay zeka bulunmuyor. Ancak gidişat o yönde.

Halen kullanılan ve geliştirilen yazılımlar da elbette yetenekli tanımlamasını hak ediyor ama otonom araçların testler sırasında yaptığı kazalar, alınacak çok yol olduğunu gösteriyor. Örneğin bu tip araçlar henüz iki tehlike arasından daha az tehlikeli olanını seçemiyor. Google'lın otomobili bir sokağa dönerken yol kenarındaki kum yığınından kaçarken otobüse çarptı. Bir insan bu iki tehlike arasında daha az risk taşıyan kum yığınını seçerdi. Tabii bu arada otonom araçların gideceği bir yol bulabilmesi için trafik işaretlemelerinin de eksiksiz olması gerekiyor. Yol üzerindeki çizgiler kaybolduğunda uydudan konum belirlemeyle bu sorunun üstesinden gelebilirler mi bilemiyorum. Artık BMW, Rolls-Royce gibi markalarda kullanılan otomatik şanzıman, navigasyon ve konum belirlemeyle ilerideki viraj ya da yokuşa uygun vitese geçmeye hazır hale gelebiliyor; üstelik sürücünün ruhu bile duymuyor. Peki, bu sistemler direksiyonu ve pedalları bilgisayara bırakmak için ikna edici mi? Bence değil.

Yollardaki tüm otomobiller günümüzün tüm elektronik destek sistemleriyle donanmış oluncaya kadar her halde yaklaşık 40-50 yıla ihtiyaç var. Abartılı gibi gelse de insan hatalarını önemli ölçüde tolere edebilen bu sistemlerin varlığı otonom otomobillerin risk analizini yapmalarını kolaylaştıracaktır. İstanbul'da otonom bir otomobilin kaza yapmadan gidebileceği mesafe en fazla kaç km olabilir? Makas atan bir otomobili dikiz aynasından gören İstanbullu bir sürücü, hemen önlemini alır, öndeki araçla mesafeyi artırır, güvenli bir pozisyona geçmeye çalışır. Otonom bir otomobilin bunu becerebilmesi için kaç fırın ekmek daha yemesi lazım acaba?

Beni eski kafalı bulanlar olabilir ama otomobilimi kendim kullanmayı tercih ederim. Üstelik otomobil kullanmaktan zevk alan biriyim. Adaptif hız sabitleyici, otomatik fren, kör nokta uyarıcısı, ESP, ABS gibi sürüş güvenliğini ve konforunu artıran sistemler bence yeterli. Direksiyonu bir başkasına hem de oturup konuşamadığım, ne kadar doğru kararlar alacağına emin olamadığım birini ya da bir sanal akla vereceğimi hiç sanmıyorum. Belki çocuklarımız ya da torunlarımız bu fikir kolaylıkla benimser ama ben değil, şimdi değil… Kazasız günler dilerim.